3. HAREKET ETÜTLERİNDE ZAMAN ÖLÇÜMÜ

 

Hareket etütlerinde temel insan hareketleri ayrıştırılmış ve her hareket için hareketin

doğasına ve hangi şartlar altında yapıldığına bağlı olarak bir standatrt zaman karalaştırılmıştır. Hareket etütlerinde zaman ölçümü için çalışma metotları gözlenir ve el ile yapılan hareketlere karşılık gelen zaman değerleri birbirleri ile toplanarak iş analizi ve standart zaman oluşturma için sonuç elde edilir.

 

  MTM METODUNDA ZAMAN ÖLÇÜMÜ:

 

MTM metodunun bulucusu F, B Gilbert çalışan insanların fiziksel hareketlerinin 17 temel hareketten oluştuğunu saptamıştır, bu temel hareketlerden sadece bir kısmının iş seyri analizlerindeki hareket elementlerinin belirlenmesine yeterli olduğu araştırmacılar tarafından saptanmıştır. Bu hareketlerin en önemli 5 tanesi şunlardırEvans,Anderson,Sweeney(1973):

 

1) Uzanma (R-Reach): Elin iş parçasına (alet veya malzeme) uzanma. Uzanma hareketinin süresini etkileyen faktörleri

 

a) Hareketin uzunluğu: uzanılan parçanın yeri, uzanılan mesafe

 

b) Parçanın durumu: Parçanın yerinin zaman zaman değişmesi veya tehlikeli bir parça oluşu.

 

2) Kavrama (G-Grasp) : Elin veya parmağın parçayı kontrol altına almasıdır. Kavrama hareketinin süresini etkileyen faktörler

 

a) Kavrama şekli: Tek bir parçayı alma, bir yığında karışık vaziyette duran parçalardan birini kavrama

 

b) Parçanın formu ve ölçüleri: Parça ince bir kağıt, bir jilet olabilir, bu durumda kavramanın süresi artacaktır.

 

Kavrama hareketi bazen de dokunma kavraması olarak analiz edilebilir. Örneğin: bir düğmeye basma

 

3) Getirme (M-Move): Elin ve parmakların parçayı belli bir yere getirmek üzere hareket etmesidir. Bu harekette zamanı etkileyen faktörler

 

a) Hareketin uzunluğu: Parçanın getirilme mesafesi

 

b) Hareketin durumu: Parçayı belli bir noktaya veya rastgele bir noktaya getirme hareketlerinin süreleri farklı olacaktır.

 

c) Parçanın durumu: Taşınan parçanın ağırlığına ve özelliğine göre yine sarfedilen süre değişecektir.

 

4) Yerleştirme (P-Position): İki parçayı üst üste veya iç içe yerleştirme sırasında parçaların

 

a) Simetrikliği

 

b) Uygunluğu

 

c) Yerleştirme sırasında ele gelişlerinin zor veya kolay olması analiz edilmektedir.

 

5) Bırakma (RL-Release): İki tür bırakma hareketi söz konusudur.